Dominikanie Lublin - Kościół dominikanów
Historia zakonu Dominikanów w Lublinie jest niemal tak samo długa, jak istnienie samego miasta. Powszechnie uważa się, że ci zakonnicy po raz pierwszy zjawili się na stałe w Kozim Grodzie w roku 1253, czyli ponad 750 lat temu, jednak wielu historyków uważa, że początek ich obecności powinno się przesunąć do czasów wcześniejszych, nawet o 20, czy 30 lat przed datą uznawaną dziś za moment ich sprowadzenia.
Bez względu jednak na konkretną datę, Dominikanie stanowili od samego początku niezwykle ważny element, ponieważ zakonnicy byli w owych czasach świetnie wykształceni, znali łacinę, a także często podróżowali po świecie. Ich znaczenie w mieście zdecydowanie wzrosło w wieku XIV, kiedy przy klasztorze stanął wielki, murowany kościół, w wiekach późniejszych dodatkowo znacznie powiększony, dotrzeć do niego można było wówczas oraz dziś, idąc od strony Rynku Staromiejskiego, piękną ulicą Złotą. Niezwykle ważna w historii Dominikanów w Lublinie jest przechowywana tam do końcówki XX stulecia relikwia Drzewa Krzyża Świętego, która trafiła na to miejsce z Rusi, z Kijowa, zapewne około roku 1425, chociaż nie ma tutaj niestety pewności. Dzięki jej obecności zarówno Lublin, jak i oczywiście zakon, zyskiwały na znaczeniu, ponieważ w średniowieczu oraz w czasach późniejszych, bardzo popularne było pielgrzymowanie do różnych relikwii. Drzewo Krzyża Świętego otaczane było w Lublinie kultem aż do 1991 roku, kiedy to padło łupem zuchwałej kradzieży i pomimo licznych wysiłków, do dzisiaj nie tylko nie udało się go odnaleźć, ale również poznać żadnych szczegółów kradzieży.
Współcześnie kościół zakonu Dominikanów jest z jednej strony niezwykle popularną w mieście świątynią, lubianą zwłaszcza przez liczne lubelskie środowiska akademickie, z drugiej strony także atrakcją turystyczną, ze względu na bogactwo wnętrza, w tym licznych kaplic, fundowanych przez mieszkańców Lublina oraz okolicznych ziem. Jednym z najciekawszych przedmiotów znajdujących się w Bazylice Dominikanów jest obraz przedstawiający pożar Lublina z 1719 roku, na którym zobaczyć można, jak w owych czasach wyglądało miasto.